Reklam
Vakıf Katılım
Tarih : 2020-03-20 21:22:00

Haftanın özeti

Haftanın en önemli gelişmeleri merkez bankaları ve hükümetlerin Covid-19 virüs salgını için aldığı önlem ve teşvikler oldu. Haftanın ilk gününe FED’in olağanüstü toplanarak 100 baz puanlık faiz indirimi ile başladık. FED gecelik fonlama faizini 100 baz puan indirerek %0-%0,25 bandına çekti ve ek olarak tahvil alımlarını en az 700 milyar dolar arttırma taahhüdünde bulundu. FED’in bu kararı piyasalardaki sert satışlara engel olamadı. Pazartesi sabah saatlerinde de Merkez’den piyasalara müdahale geldi ve TCMB zorunlu karşılıklara uygulanan faiz oranını 20 Mart’tan itibaren %8’den %6’ya indirdiğini açıkladı. Salı günü ise TCMB acil toplanarak 100 baz puan faiz indirimine gitti ve politika faizini %9,75 seviyesine çekti. Ayrıca likidite desteğine yönelik ek tedbirler alan banka, finansal istikrarı desteklemek için kapsamlı bir tedbir seti uygulamaya koyacağının altını çizdi. Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Erdoğan Covid-19 virüsü ile ilgili mücadele çerçevesinde kapsamlı bir eşgüdüm toplantısı gerçekleştirdi. Erdoğan, çeşitli önlemler açıklarken ön plana çıkan açıklama virüsün etkilerini azaltmak için 100 milyar liralık kaynak setinin devreye alınacağıydı. Bunun yanında talepte bulunan esnaf ve zanaatkarların Halkbank'a kredi borçlarının nisan, mayıs, haziran anapara ve faiz ödemelerinin 3 ay erteleneceği, en düşük emekli maaşının 1.500 TL’ye yükseleceği, iç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranının %18'den %1'e indirileceği, perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemelerini 6'şar ay erteleneceği belirtildi. Bu gelişmeler ışığında hafta içinde sert satışlarla karşılaşan ve 81.936 seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi, %10,26 kayıpla 85.796 puandan haftayı tamamladı. Virüs tehdidi nedeniyle insanların nakit tutma eğilimi artarken dolar talebine artış sürüyor. Dolar/TL hafta içinde 6,55 seviyesini, Euro/TL 7,21 seviyesini test etti. 103 seviyesini gören dolar endeksi, son 3 yılın en yüksek seviyesini gördü. Suudi Arabistan ile Rusya arasında yaşanan petrol gerilimi nedeniyle petrol fiyatlarında çöküş yaşandı. Brent tipi petrol hafta içinde varil başına 24,5 dolara kadar geriledi. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftaya 532 seviyesinden başlarken haftanın son işlem gününe doğru 589 seviyesine kadar yükselerek son 5 yılın en yüksek seviyesini gördü.

Haftanın ilk işlem gününe sert düşüşle başlayan BİST100 Endeksi, 86.853 seviyesine kadar gerileyerek %8,07 kayıpla 87.888 puandan seansı tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %10,58, 10 yıllık tahvil faizi %12,26, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,983 seviyesinden haftayı karşıladı. Altının onsu 1.547,94 dolardan, gramı ise 311,44 liradan işleme başladı. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftanın ilk günü %11,85 artışla 532,61 oldu

Merkezi yönetim bütçe giderleri şubat ayında 93,5 milyar TL, bütçe gelirleri 86,1 milyar TL ve bütçe açığı 7,4 milyar TL oldu. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 79,3 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 6,8 milyar TL olarak gerçekleşti. 2019 y

Konut satışları şubat ayında geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %51,4 artışla 118.753 adet oldu. Satışların 43.733 adedi ipotekli, 75.020’si diğer konut satışları olarak gerçekleşirken 37.303’ü ilk el, 81.450 adedi ise ikinci el olarak gerçekleşti. İstanbul 22.662 konutla ilk sırada yer aldı.

IMF tarafından yayımlanan politika notu belgesinde, maliye politikası ile ekonomik olarak etkilenen insanlar ve firmalar için acil destek sağlanması önerildi. Politika setinde IMF’nin toplamda 1 trilyon dolarlık bir kredi hacmini oluşturmak için hazır olduğu belirtildi.

Salı günü TCMB acil toplanarak 100 baz puan faiz indirimine gitti ve politika faizini %9,75 seviyesine çekti. Ayrıca likidite desteğine yönelik ek tedbirler alan banka, finansal istikrarı desteklemek için kapsamlı bir tedbir seti uygulamaya koyacağının altını çizdi. Yıl sonu enflasyon tahmini üzerindeki aşağı yönlü risklerin arttığının altı çizilen metinde, bankalara imkânlar çerçevesinde ihtiyaç duydukları likiditenin sağlanacağı belirtildi. Piyasaya 91 güne kadar repo ihaleleriyle likidite sağlanacağı ifade edildi. Ayrıca APİ’de likidite imkânına ilişkin limitlerin artırıldığını duyurdu.

BDDK, Covid-19 salgını nedeniyle vatandaşın ve esnafın finansman şartlarını rahatlatmak için kredi ödemelerindeki gecikmelere esneklik tanıyarak gecikmeye giren krediler, takip hesaplarına aktarılmadan önce 90 gün yerine 180 gün bekleneceğini belirtti.

TÜİK tarafından açıklanan konut fiyat endeksi ocakta, geçtiğimiz aya göre %1,79, bir önceki yılın aynı ayına göre %12,39 artarak 120,89 oldu. Türkiye geneli birim konut fiyatları ise 2.998,24 TL/m2 olarak gerçekleşti.

ABD'de sanayi üretimi şubatta %0,4 olan beklentilerin üzerinde %0,6 arttı. Kapasite kullanım oranı %76,6’dan %77’ye yükseldi. Perakende satışlar verisi ise virüs nedeniyle beklentilerin aksine düştü. Perakende satışlar verisi şubatta %0,2 artış beklentisinin aksine %0,5 düştü. Satışlar yıllık bazda %4,9 arttı.

Fed, koronavirüs salgını dolayısıyla "kayda değer bir darlık" içinde bulunan Amerikan şirketlerine ticari menkul kıymet piyasası yoluyla borçlanabilme imkanı getirerek, finansal kriz dönemi programlarından birini daha başlattı.

Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkiliye göre krallık, petrol ihracatını Mayıs ayından itibaren günlük 10 milyon varil ile rekor seviyeye çıkaracağı belirtildi.

Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Erdoğan Covid-19 virüsü ile ilgili mücadele çerçevesinde kapsamlı bir eşgüdüm toplantısı gerçekleştirdi. Erdoğan, çeşitli önemler açıklarken ön plana çıkan açıklama virüsün etkilerini azaltmak için 100 milyar liralık kaynak setinin devreye alınacağıydı. Bunun yanında talepte bulunan esnaf ve zanaatkarların Halkbank'a kredi borçlarının nisan, mayıs, haziran anapara ve faiz ödemelerinin 3 ay erteleneceği, en düşük emekli maaşının 1.500 TL’ye yükseleceği, iç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını %18'den %1'e indirileceği, perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemelerini 6'şar ay erteleneceği belirtildi.

Avrupa Merkez Bankası piyasaları sakinleştirmek ve koronavirüsün etkileriyle boğuşan Euro Bölgesi ekonomisini korumak için 750 milyar euro tutarında ek acil tahvil alım programı başlattı. Ayrıca Avrupa Merkez Bankası'nın piyasaya istikrar getirmek için İtalyan tahvilleri alarak müdahale ettiği kaydedildi.

Fed, koronavirüsün finansal sistem üzerindeki etkisi sürerken para piyasası yatırım fonlarını desteklemek için program başlattığını belirtti. Buna göre ABD Hazine Bakanlığı 10 milyar dolarlık kredi koruması sağlayacak.

Euro Bölgesi’nde şubat ayında yıllık enflasyon %1,2’ye düştü. Avrupa Birliği’nde ise şubatta %1,6 olarak gerçekleşti.Euro Bölgesi dış ticaret dengesi 3,9 milyar fazla beklentisine karşın 1,3 milyar fazla olarak gerçekleşti.

ABD'de konut başlangıçları şubatta %1,5 düşüşle 1.599 milyona geriledi. İnşaat izinleri ise şubat ayında %5,5 düşerek 1,55 milyona geriledi. Koronavirüsün etkilerinin konut sektörünü baskılamaya devam etmesi bekleniyor.

Avrupa Birliği otomobil pazarında toplam satışlar, şubatta 2019'un aynı dönemine göre %7,4 düşerek 957 bin 52 adet oldu. Aralarında Ford ve Volkswagen’in de bulunduğu büyük otomotiv firmalarının Covid-19 virüsü nedeniyle üretime ara vermesiyle üretim ve satışların ilerleyen aylarda daha da düşmesi bekleniyor.

TCMB tarafından her hafta Perşembe günü açıklanan yurt dışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 6-13 Mart haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 201,5 milyon dolar hisse senedi ve 632,2 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satışı gerçekleştirdi. Böylelikle yabancıların pay piyasasında satış serisi 8 haftaya ulaşırken DİBS tarafında 6 hafta oldu. Geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda petrol fiyatlarındaki sert düşüşün negatif etkisi ve devam eden koronavirüs salgınına ilişkin endişeler ile sert dalgalanmalar yaşandı. BİST100 Endeksi 6-13 Mart tarihleri arasında %12,77 değer kaybetmiş olup 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 36 baz puan arttı.

Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayımlanan verilere göre 13 Mart ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 123 milyon dolar azalarak 124.394 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 815 milyon dolar azalarak 76.369 milyon dolara geriledi. Böylelikle yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 939 milyon dolar azalarak 200.763 milyon dolar olarak gerçekleşti. Döviz mevduatında dolar bazlı görülen azalışa rağmen Dolar/TL de yaşanan %2,5’lik değer kazancının etkisiyle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatının TL karşılığı 24.249,6 milyon TL artarak 1.250 milyar TL olduç Böylece 6-13 Mart haftasında yurt içinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam mevduatı içindeki döviz mevduat payı değişmeyerek %49,7 seviyesinde sabit kaldı.

ABD'de Philadelphia Fed Endeksi mart ayında 10,0 olan beklentilerin aksine -12,7'ye gerileyerek rekor düşüş kaydetti. Geçtiğimiz ay 36,7 olan endeks, koronavirüs salgınının ABD verilerine net bir şekilde yansımaya başladığını gösterdi. İşsizlik başvuruları ise 219.000 olan beklentilerin altında 281.000 olarak gerçekleşti.

İngiltere Merkez Bankası planlananın dışında yaptığı toplantı ile gösterge faizi 15 baz puan indirerek politika faizini %0,1‘e düşürdü. Ayrıca varlık alımlarının 200 milyar sterlin artırılarak 645 milyar sterline çıkartıldığını duyurdu.

Bugün TÜİK tarafından açıklanan 2019’da işsizlik oranı 2,7 puan artışı ile %13,7’ye yükseldi. İstihdam oranı %45,7 olurken genç nüfusta işsizlik oranı %25,4 olarak gerçekleşti. Yine TÜİK verisine göre Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), şubatta bir önceki aya kıyasla %0,77 yıllık bazda %12,38 artış gösterdi.

Haftanın son işlem gününe pozitif başlayan ve 88.093 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, %0,70 kazançla 85.796 puandan günü tamamladı. Küresel piyasalarda hafta boyunca dalgalı bir seyir yaşanırken haftanın son işlem günü piyasalarda pozitif bir hava hakim. ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,997 seviyesinde yer alırken, Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %10,90 ve 10 yıllık tahvil faizi %13,43’ten işlem görüyor. Dolar endeksi 101,9 seviyesine gevşerken Euro/Dolar paritesi 1,07 seviyesinde bulunuyor. Dolar/TL 6,54, Euro/TL 7,02’den işlem görüyor.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz… 6,47x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,6x olan 5 yıllık ortalamasına göre %32,9 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75 ve 19 Şubat’taki toplantısında ise 50 baz puanlık indirime gitti. TCMB, korona virüs salgını nedeniyle 17 Mart’ta, planlı toplantısından 2 gün önce, olağanüstü toplanarak 100 baz puan indirimle haftalık repo faizini %9,75’e çekti.

Şubat ayında %0,35 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Mart ayında %0,82, Nisan ayında %0,97, 2020 yılı sonunda %9,98 ve 12 ay sonrasında %9,51 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 6,51, 12 ay sonrasında ise 6,66 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 12 milyar dolar, 2021 yılında ise 16,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla %3,3 ve %3,9 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %10,33’e, 3 ay sonrasında %9,82’ye, 6 ay sonrasında %9,48’e ve 12 ay sonrasında ise %9,14’e gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %13,77 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %10,50 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.


Kaynak:BMD Araştırma
Hibya Haber Ajansı

© Copyright 2024 basindasaglik.com Tüm Hakları Saklıdır.
Web sitemiz Hibya Haber Ajansı Abonesidir.